Χαλούμι

Το χαλούμι ή χαλλούμι είναι γνωστό ευρύτερα ως Κυπριακό τυρί, αν και παρασκευάζεται και παράγεται και σε άλλες περιοχές π.χ. στην Αίγυπτο. Είναι ημίσκληρο τυρί, το οποίο κατασκευάζεται από μείγμα αγελαδινού και αιγοπρόβειου γάλακτος ή εξ ολοκλήρου από αιγοπρόβειο γάλα και μπορεί να ψηθεί στη σχάρα ή στο τηγάνι.

Έχει άσπρο χρώμα και σημαντικό χαρακτηριστικό του είναι ότι δεν λειώνει στην υψηλή θερμοκρασία που αναπτύσσεται κατά το ψήσιμό του.

Στην Κύπρο ήταν ήδη γνωστό πριν από την κατάκτηση της νήσου από τους Τούρκους το 1571 μ.Χ. Στον φάκελο που δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας της Κύπρου ο δόγης Leonardo Dona, ο οποίος έζησε στην Κύπρο κάνει αναφορά στο Χαλλούμι (calumi) σε χειρόγραφο έγγραφο του 1556 μ.Χ. Όσον αφορά την ετυμολογία της λέξεις υπάρχουν δύο εκδοχές: α) ότι παράγεται από την αρχαία ελληνική λέξη ἅλμη και β) ότι προέρχεται από τα αρχαία αιγυπτιακά μέσω τους κοπτικού ialom.

Η σημασία του τυριού αυτού στο νησί είναι πολύ μεγάλη ώστε να θεωρείται το κατ' εξοχήν κυπριακό τυροκομικό προϊόν, τόσο εντός της Κύπρου, όσο και στον υπόλοιπο Ελληνισμό και τη Δύση.

Εκκρεμεί ακόμη η κατοχύρωσή του στην Ε.Ε., καθώς προέκυψαν αρχικά κάποια προβλήματα μεταξύ των παραγωγών όσον αφορά τη σύνθεσή του, καθώς επίσης και κάποια προβλήματα με τους Τ/κ παραγωγούς των κατεχομένων που διεκδικούν την κατοχύρωση και του τουρκικού ονόματος hellim.

Λούντζα

Η λούντζα είναι αλλαντικό, τοπικό Κυπριακό προϊόν ιταλικής προέλευσης (lonza) από καπνιστό χοιρινό κρέας. Τρώγεται συνήθως σε φέτες και συνοδεύεται το επίσης Κυπριακό, τοπικό τυρί, χαλλούμι. Επίσης γίνεται τηγανητή ή στη σχάρα.

Κουμανδαρία

Η Κουμανδαρία (ή κουμανταρία) είναι ένα γλυκό επιδόρπιο κρασί, που παράγεται στη περιοχή Κουμανδαρίας της Κύπρου, στους πρόποδες της οροσειράς Τρόοδους. Έχει κατοχυρωθεί από την Ευρωπαική Ένωση ως προϊόν ελεγχόμενης ονομασίας προέλευσης.

Η παραγωγή κουμανδαρίας τεκμηριώνεται στην Κύπρο από το 800 π.Χ. αλλά εντατικοποιήθηκε και συστηματοποιήθηκε με τη σημερινή της ονομασία κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας, όταν η περιοχή παραγωγής της ανήκε σε λατινικά μοναστικά τάγματα (La Grande Commanderie). Παράγεται από λιαστά σταφύλια.

Κατοχύρωση της χρήσης της ονομασίας ¨Κουμανδαρία¨

Η ονομασία «Κουμανδαρία» που μπορεί να χρησιμοποιείται στη σήμανση του εν λόγω οίνου λικέρ ελεγχόμενης ονομασίας προέλευσης κατοχυρώθηκε ως αυτούσια ονομασία, σύμφωνα με το άρθρο 30 του Κανονισμού ΕΚ753/2002 όπως τροποποιήθηκε πρόσφατα από τον κανονισμό ΕΚ1429/2004, χωρίς την υποχρέωση αναγραφής της ένδειξης ΟΕΟΠ (Οίνος Ελεγχόμενης Ονομασίας Προέλευσης).

Σημειώνεται ότι το δικαίωμα για διάθεση στο εμπόριο οίνον ΟΕΟΠ, μόνο με την ένδειξη ονόματος της αντίστοιχης καθορισμένης περιοχής, έχουν ελάχιστες χώρες της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης μεταξύ των οποίων και η Κύπρος.

Η εξασφάλιση του δικαιώματος για τον οίνο «Κουμανδαρία» επιτεύχθηκε ύστερα από προσπάθειες του Συμβουλίου Αμπελοοινικών Προϊόντων στα πλαίσια της συμμετοχής του στη Διαχειριστική Επιτροπή Οίνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η Κυπριακή διάλεκτος (Κυπριακή Ελληνική ή Κυπριακά) είναι η διάλεκτος της Ελληνικής γλώσσας που χρησιμοποιείται από περίπου επτακόσιες πενήντα χιλιάδες Έλληνες στην Κύπρο και μερικές εκατοντάδες χιλιάδες Έλληνες της Κύπρου της διασποράς, κυρίως στη Μεγάλη Βρετανία, την Αυστραλία και την Ελλάδα. Σχεδόν ποτέ δεν χρησιμοποιείται ως επίσημος γραπτός λόγος, αλλά είναι η κοινή ομιλουμένη των περισσοτέρων Ελληνοκυπρίων. Είναι επίσης η πρώτη γλώσσα πιο ηλικιωμένων Τουρκοκυπρίων από χωριά όπως η Λουρουτζίνα και από την περιοχή της Τυλληρίας. Οι περισσότεροι ηλικιωμένοι Τουρκοκύπριοι μιλούν τα Ελληνικά με Κυπριακή Διάλεκτο ως δεύτερη γλώσσα.

Συνήθως, σε επίσημο περιβάλλον θεωρείται πιο αποδεκτή η χρήση της Κοινής Νέας Ελληνικής (όπως στα σχολεία, στο κοινοβούλιο, στα μέσα ενημέρωσης και στην παρουσία μη Κυπρίων ομιλητών της Ελληνικής). Από γλωσσολογικής πλευράς υπάρχει διμορφία ανάμεσα στην Κοινή Νέα Ελληνική και την Κυπριακή διάλεκτο.

Στη νεότερη εποχή σημαντικοί ποιητές όπως ο Βασίλης Μιχαηλίδης (1849-1917) και ο Δημήτρης Λιπέρτης (1866-1937) και ακόμα νεότεροι όπως ο Παύλος Λιασίδης (1901-1985) κάνουν χρήση της διαλέκτου σε γραπτή μορφή. Πολλοί άλλοι λογοτέχνες, συνήθως ποιητές αλλά και πεζογράφοι, χρησιμοποιούν ακόμα την Κυπριακή διάλεκτο. Υπάρχει επίσης πληθώρα κυπριακών τραγουδιών (παραδοσιακά, δημοτικά και σύγχρονα), αλλά και σκετς, θεατρικά και τηλεοπτικές σειρές που χρησιμοποιούν τη διάλεκτο.

Άντα σειστείς κ̌αι λυγιστείς κ̌αι σιγοπερπατήσεις,
ούλου του κόσμου τους καμούς εν να μου τους ποτίσεις.

κ̌ινούρκο δ-δαχτυλίδι φ-φορείς στο χ̌έρι σ-σου,
στην πέτρα γράφει πάνω, να γίνω ταίρι σ-σου.

Την αγαπώ χαρτολοούν κ̌ι’ εμέν παρηγορούσιν,
πάλε τα μ-μάδκια μου δικλούν την αγαπώ να δούσιν.

κ̌αι να ’μουν κλήμαν κρεμ-μαστόν εις την κληματερή σ-σου,
νά ’ρκεσουν νά ’π-πεφτες στο σ̌κ̌ιος, να χόρταν-να το δει σ-σου.

ΤΑ ΠΡΩΤΟΣΕΛΙΔΑ ΤΩΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΩΝ

Επισκόπηση κυπριακού Τύπου

Ο ανασχηματισμός της κυβέρνησης στην Ελλάδα και ο διορισμός του Ευάγγελου Βενιζέλου στη θέση του Αντιπροέδρου της κυβέρνησης και Υπουργού Οικονομικών, η έκθεση του πρώην Προέδρου της Δημοκρατίας Γιώργου Βασιλείου για την οικονομία, και η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου για μέγιστη οροφή δαπανών για τα υπουργεία και τις κυβερνητικές υπηρεσίες, και η απόρριψη εκ μέρους της ΑΗΚ ισχυρισμών ότι επιβάλλει εταιρική πολιτική επιλεκτικά, είναι τα θέματα που κυριαρχούν στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων σήμερα.

Ο «Πολίτης», στο κύριο θέμα του με τίτλο «Βιάζονται να τρυπήσουν οι Αμερικανοί της Noble», γράφει:

«Το Υπουργικό Συμβούλιο εξουσιοδότησε χθες τον υπ. Εμπορίου Αντώνη Πασχαλίδη να αποδεσμεύσει τη Noble Energy από την υποχρέωση να προκηρύξει προσφορές για την προμήθεια αναγκαίου εξοπλισμού για την πρώτη γεώτρηση στο οικόπεδο 12, προς αναζήτηση φυσικού αερίου. Πληροφορίες του «Π» αναφέρουν ότι ο εξοπλισμός θα εξασφαλιστεί από απόθεμα που διατηρεί η Noble στο Ισραήλ, προκειμένου να αποφευχθεί καθυστέρηση στην αγορά του μέσω προσφορών. Η Noble διαβεβαιώνει ότι έτσι θα καταστεί δυνατή – από τον Αύγουστο - η αξιοποίηση γεωτρύπανου που αυτή την περίοδο χρησιμοποιείται στην ισραηλινή ΑΟΖ, με συνέπεια να εξοικονομηθούν δεκάδες εκατομμύρια και θα αρχίσει η γεώτρηση το φθινόπωρο. Σε διαφορετική περίπτωση, οι εργασίες θα μετατεθούν το πρώτο τρίμηνο του 2012, με αυξημένο κόστος.
Εντός της ερχόμενης εβδομάδας ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα έχει συνάντηση με ανώτατα στελέχη της εταιρείας, προκειμένου να συζητηθούν συναφείς εκκρεμότητες, καθώς και η επέκταση της συνεργασίας – με εμπλοκή και της ισραηλινής Delek – στην κατασκευή τερματικού υγροποίησης φυσικού αερίου για σκοπούς εξαγωγών».

Η ''Αλήθεια'', υπό τον τίτλο ''Εκθεση-σοκ για την Οικονομία'', γράφει ότι σε έκθεση του πρώην Προέδρου της Δημοκρατίας Γιώργου Βασιλείου αναφέρεται ότι το 58% των φόρων σήμερα πάει σε δαπάνες προσωπικού του δημόσιου τομέα και σύντομα θα αυξηθεί στο 64%, και ότι το κράτος σε 10 ως 15 χρόνια θα αδυνατεί να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του. Γράφει, επίσης, ότι από την 1ην Ιουλίου θα ισχύουν πιο αυστηρά πρόστιμα για τη φοροδιαφυγή και ότι θα επιβάλλεται και χρηματική επιβάρυνση 5% επί του ποσού του οφειλόμενου φόρου που δεν καταβάλλεται έγκαιρα ενώ αναφέρεται και σε 30,000 υποθέσεις φοροδιαφυγής στα δικαστήρια.

Η ''Σημερινή'', υπό τον τίτλο ''Αγοράζει... χρόνο και ελπίδα ο Γ. Παπανδρέου'', γράφει ότι ο Ελληνας Πρωθυπουργός προέβη χθες σε ανασχηματισμό, σε μιαν προσπάθεια να δώσει νέα πνοή στην κυβέρνησή του και να αποφύγει το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών. Γράφει, επίσης, ότι το ΔΗΚΟ θα ζητήσει ισχυρές δεσμεύσεις από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Δημήτρη Χριστόφια και αναμόρφωση των όρων της συγκυβέρνησης, προκειμένου να παρατείνει την παραμονή του στο κυβερνητικό σχήμα, που περιλαμβάνουν την οικονομία, την παιδεία και τις επικείμενες εξελίξεις στο Κυπριακό.

Ο ''Φιλελεύθερος'', υπό τον τίτλο ''Νέος 'τσάρος' ο Βενιζέλος'', γράφει ότι, μεταφέροντας στους ώμους του κ. Βενιζέλου όλη τη ''δύσκολη'' δουλειά, ο Ελληνας Πρωθυπουργός προχώρησε χθες στο σχηματισμό νέας κυβέρνησης, η οποία θα αναλάβει να υλοποιήσει το νέο μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα οικονομικής λιτότητας. Γράφει, επίσης, ότι το Δικαστήριο προχώρησε χθες στην καταγραφή των περιουσιακών στοιχείων γιατρού που εργάζεται ως έκτακτη ιατρική λειτουργός στο δημόσιο και ανήκει στην ομάδα των 18 που το Ταμείο Συντάξεων Ιδιωτών Γιατρών ενήγαγε για καθυστερημένες συνδρομές.

Η ''Χαραυγή'', υπό τον τίτλο ''Οροφή δαπανών'', γράφει ότι το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε χθες μέγιστη οροφή δαπανών για τα διάφορα υπουργεία και κυβερνητικές υπηρεσίες, ως επιπρόσθετη ασφαλιστική δικλίδα για να διατηρηθούν οι δαπάνες μέσα στο πλαίσιο του προϋπολογισμού του 2011. Γράφει, επίσης, ότι η Δήμαρχος Λευκωσίας Ελένη Μαύρου χαρακτήρισε ανυπόστατους και αβάσιμους τους ισχυρισμούς της Κίνησης Πολιτών Κύπρου ότι η νέα Πλατεία Ελευθερίας παραπέμπεται στις ελληνικές καλένδες, καθώς τα κονδύλια έχουν δοθεί αλλού.

Η αγγλόγλωσση ''Cyprus Mail'', υπό τον τίτλο ''ΑΗΚ: Μεταχειριζόμαστε τους πελάτες ισότιμα'', γράφει ότι η Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου απέρριψε χθες ισχυρισμούς ότι επιβάλλει εταιρική πολιτική επιλεκτικά σε περιπτώσεις απλήρωτων λογαριασμών, αφότου προέκυψε ότι συνέχισε να παρέχει ηλεκτρικό ρεύμα σε δύο εταιρείες, παρά το γεγονός ότι οφείλουν εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ για αρκετούς μήνες παροχής ρεύματος. Γράφει, επίσης, ότι ο Δήμος Λάρνακας πάντρεψε χθες 154 ζευγάρια από το Ισραήλ και τη Ρωσία σε μιαν προσπάθεια να καταγραφεί στο Βιβλίο Ρεκόρ Γκίνες.